Η ανακοίνωση του προγράμματος Readiness για την Ευρωπαϊκή άμυνα – Το ελληνικό ρυθμιστικό πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων

Πάγιο μέλημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η δημιουργία μιας πιο διαφανούς, ανοικτής και αποτελεσματικής διαδικασίας σύναψης των συμβάσεων στην άμυνα και στην ασφάλεια με παράλληλο στόχο την ενίσχυση, μακροπρόθεσμα, της ευρωπαϊκής αγοράς αμυντικού εξοπλισμού (EDEM) και της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας,  και την καλύτερη κατανομή των πόρων. Τα πιο πρόσφατα βήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την ανωτέρω κατεύθυνση υπήρξαν η Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή άμυνα — Ετοιμότητα με ορίζοντα το 2030 καθώς και το Σχέδιο ReArm Europe / Readiness 2030, το οποίο ανακοινώθηκε φέτος και καθιστά δυνατή την πραγματοποίηση δαπανών άνω των 800 δισ. Ευρώ στον τομέα της ευρωπαϊκής άμυνας τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Στην Ελλάδα ειδικότερα, η οποία βρίσκεται σε μια ιδιαίτερη γεωστρατηγική θέση και ως εκ τούτου δαπανά ένα αξιοσημείωτο ποσό για την προμήθεια στρατιωτικού ή μη εξοπλισμού, οι δημόσιες συμβάσεις στην άμυνα και στην ασφάλεια ρυθμίζονται από το νόμο 3978/2011, ο οποίος συνιστά ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2009/81/ΕΚ. Με το νόμο αυτόν θεσπίζεται ένα ειδικό ρυθμιστικό πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις στην άμυνα και στην ασφάλεια, το οποίο διαφοροποιείται από τα γενικώς ισχύοντα στις δημόσιες συμβάσεις σύμφωνα με το νόμο 4412/2016. Το πεδίο εφαρμογής του ειδικού νόμου 3978/2011 είναι οι δημόσιες συμβάσεις που έχουν ως αντικείμενο την προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού, την προμήθεια ευαίσθητου εξοπλισμού, τα έργα, τις προμήθειες και τις υπηρεσίες που αφορούν άμεσα τον στρατιωτικό και ευαίσθητο εξοπλισμό ή αφορούν ειδικούς στρατιωτικούς σκοπούς και τέλος εφαρμόζεται και για την εξυπηρέτηση αναγκών της μη στρατιωτικής ασφάλειας, της δημόσιας και κρατικής ασφάλειας.

Το ιδιαίτερο καθεστώς των δημόσιων συμβάσεων στην άμυνα και στην ασφάλεια εξηγείται από την  ανάγκη για αυξημένη διαφάνεια καθώς και εμπιστευτικότητα λόγω της φύσης αυτών των συμβάσεων.